Astım ya da akciğer hastalıklarına hangi uyku hastalıkları eşlik eder, önemleri nelerdir?

Akciğer hastalıkların eşlik eden uyku hastalıkları, uykuda hipoventilasyon hipoksemik sendromlardır. Özellikle astım ve kronik bronşit hastalıklarında görülür.
Uykuda hipoventilasyon hipoksemik sendromda, uyku sırasında sığ ve yetersiz bir solunum vardır. Bunun sonucu olarak uykuda kanda oksijen yüzde 90’ın altında seyreder, karbondioksit basıncı ise 45 mm Hg’nın üzerine çıkar.
Bu hastalıklarda bazen uyanıklık sırasında da akciğer fonksiyonları normal değildir. Uykuda bu bozukluk daha da belirginleşir. Bazen dudak, parmaklar hatta yüzde morarmaya neden olacak düzeyde oksijen azlığı gelişebilir. Uykuda hayatı tehdit eden bir durum bir nevi uykuda solunum yetmezliğidir. Gündüz var olan, gece uykuda daha da belirginleşen kandaki oksijen düşüklüğü ve karbondioksit yüksekliği tüm sistemlere yansır. Kalp fonksiyonları bozulur, bu durum REM uykusunda daha da belirginleşerek ani kalp durması ve ölümle dahi sonuçlanabilir. Beyin tüm uyku süresince oksijenden yoksun kaldığı için, neredeyse bunama ile karıştırılabilecek düzeyde bilişsel fonksiyon bozukluğu ortaya çıkar. Karar verme ve muhakeme yeteneği bozulur. Bu hastalar gündüz uyanık kalmakta zorluk çekerler. Tüm günü neredeyse yarı uyur vaziyette geçirirler.

Kronik bronşit ve astım hastaları, akciğer hastalıkları arttıkça, uykuda hipoventilasyon hipoksemi gelişimine daha yatkın olurlar. Bu durum, pulmoner hipertansiyon, sağ kalp yetmezliği ve bilişsel fonksiyon bozukluğu gelişmesi açısından da risk taşır.
Akciğer hastalığı olan kişilerde, gündüz uykululuk durumunda mutlaka eşlik eden uykuda hipoventilasyon hipoksemik sendrom tanısı açısından polisomnografik tetkik yapılmalıdır. Bu hastalığın tedavisinde, sadece üst soluk yolunu açan cihazlar yeterli olmaz. Tedavide, uyku sırasında akciğerlerin normal havalanmasını sağlayan ve solunumu tetikleyen cihazlar etkilidir. İleri kronik bronşit hastalarında, bazen uykuda kullanılan solunum tetikleyici cihazlara oksijen ilave etmek de gerekebilir.